Checklist: hoe de veiligheid in uw magazijn te verhogen

U wilt bedrijfsongevallen in uw magazijn terugdringen en de veiligheid verhogen. Maar hoe pakt u dat aan? En waar kunt u het beste beginnen? Aangezien er zoveel verschillende manieren zijn om de veiligheid in het magazijn te verhogen, kunt u gemakkelijk het overzicht verliezen.

Met behulp van onderstaande checklist weet u echter zeker dat u geen belangrijke stap overslaat in het verbeteren van de veiligheid in uw magazijn. In de checklist helpen we u in vier stappen bij het realiseren van een veilige werkomgeving.

Stap 1: betrokkenheid onder werknemers omtrent veiligheid vergroten

Een veilige magazijn begint bij uw werknemers. Het merendeel van bedrijfsongevallen wordt veroorzaakt doordat er bij werknemers geen draagvlak is voor veilig werken. Hierdoor worden veiligheidsregels niet nageleefd en wordt niet de juiste veiligheidskleding gedragen. Hoe creëert u draagvlak onder uw werknemers voor veiligheid en zorgt u dat alle werknemers het belang inzien van veilig werken?

Het is niet gemakkelijk om het veiligheidsbewustzijn van uw werknemers te verhogen, maar met de volgende stappen kan het wel degelijk gestimuleerd worden:

Geef het goede voorbeeld
Een veilige werkvloer begint bij uzelf. Als u graag wilt dat uw werknemers veilig werken, dan dient u dat zelf ook uit te dragen. Draagt u tijdens een dagelijkse rondgang door het bedrijf zelf bijvoorbeeld geen veiligheidsschoenen, dan kan dat door medewerkers worden geïnterpreteerd als ‘dat zal wel niet belangrijk zijn’. Bovendien heeft het weinig effect uw medewerkers aan te spreken op onveilig gedrag wanneer u dit gedrag zelf ook vertoont. Pas wanneer veiligheid door de hele organisatie, inclusief directie en management, wordt uitgedragen, kunt u succesvol uw magazijn veiliger maken.
Bewustzijn creëren
Om ervoor te zorgen dat werknemers betrokken raken bij het veiligheidsbeleid, is het belangrijk hen te betrekken in de totstandkoming ervan. Als werknemers het gevoel hebben dat hun mening ook gewaardeerd wordt en dat zij zelf ook hun zegje mogen doen, zal er meer bewustzijn ontstaan voor veiligheid op de werkvloer. Dat geldt voor het opstellen van de regels, maar ook in het naleven ervan. Denk dan niet alleen aan het bespreekbaar maken van (bijna) ongelukken, maar ook aan het creëren van eigenaarschap. Zet veiligheid bijvoorbeeld op de agenda bij elk werkoverleg.
Feedback geven
Geeft u uw medewerkers de mogelijkheid mee te denken over het veiligheidsbeleid, dan is goede feedback noodzakelijk. Vooral wanneer bepaalde suggesties uiteindelijk niet in daden worden omgezet. In dat geval dient u uw medewerkers uit te leggen waarom er uiteindelijk voor een alternatief is gekozen. Uiteraard geldt dit niet alleen voor het delen van negatieve feedback. Ook positieve feedback mag met regelmaat gedeeld worden. Met positieve feedback stimuleert u medewerkers om tijdens sessies actief mee te denken.
Belonen en straffen
Wat doet u als werknemers zich niet aan de veiligheidsregels houden? Het invoeren van beloningen en/of straffen kan werknemers extra motiveren zich sterk te maken voor een veilige werkvloer. Daarbij geldt echter wel: het belonen van positief gedrag is effectiever dan het bestraffen van fouten. Het bieden van een beloning aan teams die veilig werken is een effectieve manier om veilig gedrag te stimuleren. Hierdoor zullen teamleden elkaar namelijk gaan motiveren zich aan veiligheidsregels te houden.
De 5S methode
Een opgeruimd en schoon magazijn draagt bij aan de veiligheid. De 5S methode helpt de werkplek beter te organiseren. De vijf S’en staan namelijk voor sorteren, schikken, schoonmaken, standaardiseren en systematiseren. Dit systeem is als onderdeel van het Toyota Productie Systeem ontwikkeld om een schone en opgeruimde werkplek te realiseren. Wordt de 5S methode goed toegepast door werknemers? Dan zal dit gegarandeerd bijdragen aan de veiligheid in het magazijn.

Stap 2: Veiligheidsrisico’s inzichtelijk maken

In een ideale situatie is veiligheid volledig geïntegreerd in het bedrijf. Dit betekent dat niet alleen het management nadenkt over veiligheid, maar medewerkers ook bedenken hoe situaties veiliger kunnen.

Aan de hand van 6 concrete stappen wordt inzichtelijk met welke veiligheidsrisico’s u direct aan de slag moet gaan:

1. De drijfveer

Om veiligheid onderdeel te maken van het werkproces, moet u eerst vaststellen wat de drijfveer is binnen uw bedrijf. Waarom wilt u aan de slag met veiligheid? Gebeuren er te veel ongelukken, wilt u uw imago verbeteren of juist u het ziekteverzuim terugdringen? In deze stap gaat u terug naar de bron en kijkt u naar de huidige stand van zaken binnen uw bedrijf. Dit zodat u daar vervolgens op kunt anticiperen.

2. Sense of urgency

In de tweede stap vraagt u zichzelf af of er wel een bepaalde sense of urgency binnen uw aanwezig is? Zijn zowel het management als de werknemers ervan overtuigd dat verandering noodzakelijk is? Uiteraard is het mooi als een manager initiatief toont, maar als de directie niet overtuigd is van de noodzaak dan gebeurt er niets. De wil en de noodzaak om daadwerkelijk iets te veranderen moet daarom op ieder niveau aanwezig zijn in het bedrijf aanwezig zijn.

3. Veiligheidsvraagstukken vaststellen

Welke veiligheidsvraagstukken spelen er binnen het bedrijf? Om dat inzichtelijk te krijgen, is het belangrijk om met verschillende disciplines om tafel te zitten. Zo krijgt u meerdere perspectieven op veiligheidsvraagstukken vanuit meerdere functies. Vervolgens kunt u bepalen bij welke vraagstukken prioriteit ligt.

In een ideale situatie is veiligheid volledig geïntegreerd in het bedrijf. Dit betekent dat niet alleen het management nadenkt over veiligheid, maar medewerkers ook bedenken hoe situaties veiliger kunnen.

4. Gemba walk

Een Gemba Walk houdt in dat een externe ervaringsdeskundige een aantal dagen in het bedrijf meeloopt en achterhaalt wat er in de praktijk gebeurt. Een externe deskundige ziet vaak namelijk risico’s of problemen die het management of medewerkers zelf niet opvallen. Na de Gemba Walk koppelt de deskundige de constateringen en bevindingen terug aan het bedrijf zodat zij hiermee aan de slag kunnen.

5. Prioriteiten bepalen

Met behulp van de interne en externe audit kan het bedrijf de belangrijkste aandachtspunten bepalen. Vaak zijn er meerdere veiligheidsproblemen die opgelost moeten worden. In stap 5 is het daarom belangrijk te bekijken welke problemen prioriteit hebben.

6. Prioriteiten bepalen

Hoe gaat u aan de slag met deze aandachtspunten? Hoe zorgt u dat de veiligheid verbeterd wordt? In het plan van aanpak stelt u vast wat u gaat doen om veiligheidsrisico’s te verminderen.

Belangrijk hierbij is om per situatie te bekijken wat nodig is om de veiligheid te vergroten. Soms is een standaardoplossing voldoende en soms dient u samen met werknemers tot een geschikte oplossing te komen. Het uiteindelijke doel moet hierbij zijn dat iedere werknemer weet wat er moet gebeuren en zonder risico aan de slag kan gaan.

Stap 3: Veiliger werken met een heftruck

Heftrucks zijn onmisbaar in het magazijn. Hoewel het gebruik van heftrucks veel voordelen oplevert (snelheid, flexibiliteit en kracht), kan de heftruck ook een gevaar vormen wanneer deze onvakkundig wordt gebruikt.

Met de juiste veiligheidsmaatregelen dringt u dit gevaar echter grotendeels terug en voorkomt u doeltreffend ongelukken:

Maak onderscheid tussen loop- en rijpaden

Lopende magazijnmedewerkers worden het vaakst slachtoffer van onvakkundig heftruckgebruik. Om aanrijdingen tussen voetgangers en heftrucks te voorkomen helpt het om onderscheid tussen loop- en rijpaden te maken in uw magazijn.

Dat doet u doeltreffend met het aanbrengen van belijning op de magazijnvloer. Maak het niet te complex: markeringen dienen in één oogopslag begrepen te worden. Verschillende kleuren, heldere symbolen en simpele regels dragen het meeste bij aan de veiligheid. Met behulp van belijning worden loop- en rijpaden direct zichtbaar. Geef daarbij extra aandacht aan kruispunten en oversteekplaatsen. Het kan noodzakelijk zijn hier extra veiligheidsmaatregelingen - bijvoorbeeld het plaatsen van een fysieke barrière - te nemen.
Veiligheidsgordels en cabinehekjes

Gordels en cabinehekjes of -beugels helpen u de veiligheid van de heftruckbestuurder te verbeteren. Wanneer een heftruck zijwaarts kantelt, komt de chauffeur bekneld te zitten tussen de truck en de magazijnvloer. Een gordel, cabinehekje of -beugel beschermt uw chauffeur tegen beknelling.

Ondanks het belang van dit soort veiligheidsmaatregelingen zien nog steeds veel heftruckchauffeurs niet het belang in van het dragen van een gordel of het gebruik van een beugel. Hierdoor wordt de gordel niet gedragen en vormt beknelling in het geval van een ongeluk nog steeds een probleem. Een oplossing is een speciale veiligheidsinstelling op de heftruck, waardoor de heftruck alleen rijdt wanneer de gordel, de beugel of het hekwerk juist wordt gebruikt.
De dodemansknop
Een andere gevaarlijke situatie ontstaat wanneer de truck blijft rijden terwijl de chauffeur om de een of andere reden niet meer op de stoel zit. Dit soort voorvallen kunnen worden voorkomen met behulp van een speciale dodemansknop.

Een dodemansknop is een schakelaar die vaak onder de stoel zit. Deze schakelaar zet de truck meteen uit wanneer de chauffeur tijdens het rijden van de stoel af gaat. Bijvoorbeeld wanneer de chauffeur onwel wordt. Vervolgens komt de truck automatisch tot stilstand en worden ongelukken doeltreffend voorkomen.
Snelheidsreductie

Net als op de weg vormt te snel rijden ook in het magazijn veiligheidsrisico’s voor zowel bestuurders als voetgangers. Snelheidsreductie helpt automatisch de rijsnelheid te reduceren in situaties waarin dat noodzakelijk is, bijvoorbeeld tijdens het nemen van bochten.

Snelheidsreductie werkt met behulp van slimme sensoren die de stuurwieluitslag monitoren en een signaal aan het besturingssysteem geven wanneer er gevaar dreigt.
Stabiliteitsbewaking
Naast het reduceren van de snelheid in bochten, is het ook belangrijk dat de stabiliteit van de heftruck gewaarborgd blijft. Stabiliteitsbewaking zorgt ervoor dat de stand van de mast met behulp van sensoren bewaakt wordt. Wanneer er overbelasting optreedt of wanneer er op hoogte te ver van de mast geneigd wordt zorgt stabiliteitsbewaking ervoor dat de heftruck niet kantelt. Een voorbeeld van zo’n systeem is Toyota’s System of Active Stability (SAS).
Veiligheidslamp
Des te meer heftrucks opvallen, des te minder aanrijdingen er zullen gebeuren. Het verhogen van de zichtbaarheid is een belangrijke maatregel om de veiligheid in het magazijn te verhogen. Zorg er dus voor dat uw heftrucks voorzien van zijn goede verlichting en bijvoorbeeld een aanvullende veiligheidslamp.

Stap 4: Hulpmiddelen om het magazijn veiliger te maken

Een werkgever is verplicht om veilige arbeidsmiddelen beschikbaar te stellen aan haar werknemers. Dit zodat zij ten allen tijde hun werkzaamheden veilig kunnen uitvoeren. In de wet staat echter niet omschreven wat een goede, veilige uitrusting precies omhelst.

Uiteraard verschilt de uitrusting per branche, maar er zijn een aantal hulpmiddelen die in ieder magazijn zorgen voor een verhoging van de veiligheid.

Persoonlijke beschermingsmiddelen

Hoewel persoonlijke beschermingsmiddelen niet altijd verplicht zijn, helpen ze u wel de veiligheid in het magazijn te verhogen. Neem bijvoorbeeld veiligheidsschoenen. In veel magazijnen bepalen werkgevers zelf of veiligheidsschoenen gedragen moeten worden. En dat terwijl in het magazijn een ongeluk in een klein hoekje zit. In een veilig magazijn mogen daarom veiligheidsschoenen zeker niet ontbreken.

Ook voor specifieke werkzaamheden kan veiligheidskleding bepaalde risico’s verminderen. Denk bijvoorbeeld aan thermokleding of -handschoenen wanneer in koelcellen gewerkt wordt. Of bijvoorbeeld aan een veiligheidsbril, zuurbestendige handschoenen en een zuurbestendig schort bij het laden van accu’s.

Wordt er op de werkvloer gebruikt gemaakt van persoonlijke beschermingsmiddelen dan dienen deze wel op peil en in goede conditie gehouden te worden. Werknemers zijn bovendien verplicht om de aangeboden beschermingsmiddelen op de juiste manier te gebruiken.